ANDERS ZIJN, ONTMOETING 

LES 4: 

Jezus doorprikt bubbels (inleefspel)

Impuls: Het inleefspel


Link met het eigen leven

  • Wat vind je belangrijk in het verhaal?
  • Wat vind je mooi in het verhaal?
  • Hoe voelde jij je eigenlijk toen jij melaatse/Samaritaan/zieke/tollenaar was? Wat had jij nodig toen jij die melaatse/Samaritaan/zieke/tollenaar was? 
  • Aan welke behoeften kwam Jezus tegemoet? Welke behoeften vulde Jezus in?
  • Ik vraag mij af of dit verhaal iets met jouw leven te maken heeft.
  • Heb jij zoiets al meegemaakt? Wanneer? Wat gebeurde er precies?
  • Herken jij stukjes uit het verhaal die jij ook in jouw leven of rondom jou al eens gezien hebt of hebt meegemaakt? Welke stukjes zijn dat?

Theologiseren: Jezusbeeld

  • Wat heeft dit spel jou over Jezus geleerd?
  • Kun jij een verhaal over Jezus vertellen waaruit voor jou blijkt dat Jezus aandacht had voor de mensen die anders zijn?
  • Wat vertelt dit verhaal jou over Jezus?
  • Kies drie woorden die jij nu het meest bij Jezus vindt passen na dit spel. Welke woorden zijn dat? Waarom heb jij die woorden gekozen?

Tot gebed komen

Jezus,

Melaatsen werden uitgesloten.

Samaritanen werden uitgesloten.

Zieken werden uitgesloten.

Tollenaars werden uitgesloten.

Jij ging naar ze toe.

Jij sluit niemand uit.

Jij waardeert iedereen.

Leer ons om iedereen te aanvaarden.

Amen.

LES 3: Mijn verre naaste 

(De Barmhartige Samaritaan)

Arellano (1984)
Arellano (1984)

Impuls 1: Filmpje - Kikker en de vreemdeling

  • Wat heb je gezien?
  • Wat heb je gevoeld?
  • Wat heeft jou geraakt?
  • Past dit verhaal bij het thema? Waarom wel/niet?
  • Op welke manier is Rat 'anders'?
  • Waarom vonden ze Rat in het begin niet aardig?
  • Hoe reageren mensen op iemand die niet van hier is, op een vreemdeling?
  • Hoe reageer jij?

Concrete voorbeelden uit het eigen leven

  • Willen wij bijvoorbeeld omgaan met mensen die in de gevangenis zitten? Bijvoorbeeld wekelijks een briefje schrijven naar een gevangene?
  • Russische voetbalstickers: Russen zijn dit slechte mensen? Zijn dit onze naasten?
  • Mensen van andere culturen? Andere gebruiken? RAAR??? We voelen ongemak.

Impuls 2: Kunst bij het Bijbelverhaal 'De Barmhartige Samaritaan'

Eugène Delacroix (1849)
Eugène Delacroix (1849)
Vincent Van Gogh (1890)
Vincent Van Gogh (1890)
  • Vergelijk beide schilderijen met elkaar.
  • Wat zijn de verschillen/gelijkenissen?
  • Wat zie je precies?
  • Bedenk wat er zich voor en na het gebeuren op de schilderijen kon afgespeeld hebben

Info schilderijen

  • Rond 1849 schilderde de Franse kunstschilder Eugène Delacroix een Samaritaan die een gewonde op zijn rijdier plaatst om 41 jaar later, in 1890, kopieerde Vincent Van Gogh dit werk in spiegelbeeld, maar dan op zijn eigen manier.
  • Meer dan een eeuw later valt op dat de schilders toen het paard van de Samaritaan schilderden, terwijl men er nu bijna vanzelfsprekend van uitgaat dat het rijdier van de Samaritaan een ezel was.

Impuls 3: Verhaal 'De Barmhartige Samaritaan'

  • Kende je dit verhaal al?
  • Wat vind je van dit verhaal?
  • Weg van Jericho naar Jeruzalem (zie foto)
  • Jeruzalem was een stad gebouwd in het gebergte van Judea. De stad was de residentie van koning David.
  • Jericho was een stad in een oase van het Jordaandal.
  • De weg tussen beide steden liep door de woestijn en was gevaarlijk. Eenzame reizigers waren er een gemakkelijke prooi voor rovers die zich langs die verlaten, steile en bochtige weg verstopten.

Bespreken Bijbelverhaal

  • Waarom vertelt Jezus dit verhaal aan de geleerde? 
  • Welk antwoord staat er in de Bijbel? 
  • Van wie is de Samaritaan de naaste volgens jullie? 
  • Wie is onze naaste volgens jullie?
  • Zijn naasten alleen mensen die kortbij ons staan? Die wij goed kennen?
  • Hoe voelt de gewonde zich als de priester en de leviet hem voorbij lopen?
  • Wie kan vertellen wat een leviet is? 
  • Wat maakt dat de gewonde man niet verwacht dat de Samaritaan hem gaat helpen? 
  • Hoe gaat Jezus zelf om met mensen die 'anders' zijn, mensen waar anderen niet mee willen omgaan?
  • Kennen jullie nog een ander verhaal waarin Jezus laat zien dat iedereen welkom is bij Hem?
  • Welk antwoord geeft Jezus op het einde aan de geleerde? .

Enkele andere filmpjes: De Barmhartige Samaritaan


Enkele liedjes bij het verhaal 'De Barmhartige Samaritaan'


Impuls 4: Het verhaal nu!

Schilderij: De Barmhartige Samaritaan - F. Roerdink (1989)

Bespreken:

  • Wat heb je gezien?
  • Wat heb je gevoeld?
  • Wat heeft jou geraakt?
  • Past dit schilderij bij het verhaal van de Barmhartige Samaritaan? Waarom wel/niet.
  • Wat beweegt? Wat staat stil?
  • Wat zie je op dit schilderij waarvan je denkt dat een ander het niet gezien heeft?
  • In wie herken jij jezelf het meest? 
  • In welke persoon zou jij jou het liefst willen in herkennen? Waarom kies je voor die persoon?
  • In welke persoon herken jij Jezus?

En in onze klas???

  • Welke betekenis kan het verhaal van de Barmhartige Samaritaan hebben voor het samenleven in de klas?
  • Wat heeft dit verhaal te maken met ons thema 'anders zijn, ontmoeting'?
  • Kan de boodschap die Jezus meegeeft aan de geleerde ook een betekenis hebben in onze klas?
  • Wie is onze 'naaste' volgens jullie?
  • Lopen we op school, in onze klas soms ook wel eens iemand voorbij of sluiten we iemand uit waarvan we vinden dat die 'anders' is?
  • Hoe voel je je als je uitgesloten wordt?

Info schilderij

  • Iemand ligt vooraan op de grond. 
  • In de achtergrond gaat het drukke leven verder: mensen haasten zich naar hun werk. Hun gezicht is niet te zien. Ze gaan op in de anonieme massa. 
  • Twee mensen staan stil. Ook hun gezicht is niet te zien! 
  • Eén persoon geeft de eerste zorgen aan de neergevallen persoon.

Filmpjes: De Barmhartige Samaritaan NU!


Impuls 5: Filmpje - 'Spiderman' in Parijs

  • Wat heb je gezien?
  • Wat heb je gevoeld?
  • Wat heeft jou geraakt?
  • Past dit filmpje bij het verhaal van de Barmhartige Samaritaan? Waarom wel/niet.
  • Past dit filmpje bij de titel van deze les 'Een verre naaste'? Waarom wel/niet?
  • Past dit filmpje bij het thema 'Anders zijn'?

Afsluiting: Spel - Dit is mijn naaste

  • Ga in een kring zitten naast een vriend(in). 
  • Vertel 'naast' wie je zit en waarom.
  • Ik gooi dan een bal naar één van jullie. Het kind dat die opvangt zegt: 'Ik zit naast... en ... (kind van links en rechts).
  • Op zijn beurt gooit het kind de bal naar...
  • Wissel daarna van plaats.
  • Het spel wordt opnieuw overgedaan.
  • Iemand gaat in de kring staan en observeert goed wie naast wie zit. Verlaat nu de klas.
  • Enkele kinderen wisselen van plaats.
  • Wanneer je terug in de kring komt, moet jeontdekken wie een andere 'naaste' kreeg.

LES 2: Ontmoeten of uitsluiten

Impuls 1: Filmpje - Voor de vogels (Pixar)

  • Wat heb je gezien?
  • Wat heb je gevoeld?
  • Wat heeft jou geraakt?
  • Past dit filmpje bij ons thema van 'Anders zijn'? Waarom wel/niet?
  • Willen de kleine blauwe vogels de grote blauwe vogel ontmoeten of uitsluiten?

Impuls 2: Wandel- en zitmeditatie met foto's rond anders zijn

Wandelmeditatie

Er hangen foto's over 'Anders zijn' op in het lokaal. Van elke foto zijn er genoeg kopies.

Zitmeditatie

  • De meditatieve muziek speelt verder.
  • Ga verspreid in het lokaal zitten.
  • Neem de foto die je het meest aanspreekt mee naar je zitplaats en leg die voor je.
  • Kies een houding die je zelf comfortabel vindt.

Vrije expressie

Hou dat gevoel van zojuist nog even vast. 

Kijk naar al dat schildermateriaal dat hier ligt. 

Je mag nu 5 kleuren kiezen waarvan je vindt dat ze bij jouw gevoel passen. Daarmee mag je een schilderij maken. 

Misschien wil je schilderen wat die persoon voor jou gedaan heeft. Of misschien wil jij gewoon wat lijnen schilderen en wat vlekken die jij bij jouw gevoel vindt passen. 

Je mag zelf kiezen wat je schildert, maar probeer uit te drukken wat je voelt.

Even bezinnen

  • Bekijk je foto in stilte. Denk even na over de volgende zin: God zegt aan de mens: 'Jij bent kostbaar in mijn ogen.'

Ieder mens is kostbaar.

  • Wat zou God volgens jou bij deze foto zeggen? 
  • Waar zou God een plaats kunnen hebben op deze foto?
  • Wie wil mag vertellen waar God een plaats zou kunnen hebben op deze foto.

Iedereen is anders

Dat roept veel gevoelens op.

Soms maakt het ons blij en trots, soms verdrietig en ongelukkig.

Leer ons elkaar te aanvaarden zoals we zijn.

Leer ons onszelf te aanvaarden zoals we zijn.


Impuls 3: Filmpjes over anders zijn

(Een keuze maken uit onderstaande filmpjes.)

Filmpje 1: Identity

  • Wat heb je gezien?
  • Wat heb je gevoeld?
  • Wat heeft jou geraakt?
  • Past dit filmpje bij ons thema van 'Anders zijn'? Waarom wel/niet?
  • Waarom verstoppen ze zichzelf achter een masker?
  • Wil jij je ook soms verstoppen achter een masker? Waarom?
  • Durf jij je te laten zien hoe je bent, of ben je bang dat je uitgesloten, uitgelachen, gepest, ... wordt?

Filmpje 2: We're the Superhumans/Rio Paralympics 2016 (trailer)

  • Wat heb je gezien?
  • Wat heb je gevoeld?
  • Wat heeft jou geraakt?
  • Past dit filmpje bij ons thema van 'Anders zijn'? Waarom wel/niet?
  • Op welke manier zijn deze mensen anders?
  • Hoe zou jij reageren als je die mensen zou tegenkomen? Waarom?
  • Zou jij deze mensen willen ontmoeten of uitsluiten?

Filmpje 3: Drie zussen

Leven met een zus met een beperking is niet altijd gemakkelijk. Maar de affectie die Dorien en Margo van Sarah terugkrijgen, doet hen alle drie stralen. Doorheen spelen, plagen en genieten tonen de zussen dat zorgen voor iemand vooral kleine tekenen van liefde zijn.

  • Wat heb je gezien?
  • Wat heb je gevoeld?
  • Wat heeft jou geraakt?
  • Past dit filmpje bij ons thema van 'Anders zijn'? Waarom wel/niet?
  • Op welke manier reageren de 2 zussen op de het anders zijn (beperking) van hun zus?
  • Hoe zou jij reageren als je die mensen zou tegenkomen? Waarom?
  • Zou jij deze mensen willen ontmoeten of uitsluiten?

Filmpje 4: Clipphanger - Waarom pesten mensen?

Pesten kan heel klein beginnen. Met een plagerijtje over hoe je d'ruitziet, of over een zogenaamd 'rare' hobby. Maar het kan flink uit de hand lopen. Als je boos wordt, dan merkt de pester dat-ie beet heeft. Voor je het weet wordt de plagerij een pesterij, een scheldpartij of een knokpartij. En dat gebeurt niet alleen op school, ook op sportclubs, op het werk, zelfs in bejaardentehuizen wordt soms nog gepest. Of dacht je dat die banden (van je rollator) altijd vanzelf leegliepen? De pester heeft vaak allerlei assistenten en meelopers om zich heen. Zo kunnen ze zich voor heel eventjes de baas voelen! Pestgedrag kan ook door stress komen. De pester laat zijn eigen negatieve emoties los op zijn slachtoffer. Eigenlijk heel zielig. En dan heb je ook nog slachtoffers van pesten, die vervolgens zelf gaan pesten. Ja, zo blijf je natuurlijk bezig! Als je zelf geen pester bent, denk je misschien dat je d'r niks mee te maken hebt. Maar juist de wegkijkers zorgen ervoor dat het pesten doorgaat. Het werkt vaak beter om er met de hele groep over te praten. En als het pestprobleem opgelost is, dan kan je weer fijn samen spelen. Een potje kaarten bijvoorbeeld. En dan kan pesten opeens heel erg leuk zijn.

  • Wat heb je gezien?
  • Wat heb je gevoeld?
  • Wat heeft jou geraakt?
  • Past dit filmpje bij ons thema van 'Anders zijn'? Waarom wel/niet?
  • Heb je al pestgedrag op school gezien? Kijk je dan weg?
  • Hoe kan je iemand helpen die gepest wordt?
  • Pesten is iemand uitsluiten, wil je niet liever anderen ontmoeten?

Filmpje 5: In een rolstoel kan je niet spelen?

  • Wat heb je gezien?
  • Wat heb je gevoeld?
  • Wat heeft jou geraakt?
  • Past dit filmpje bij ons thema van 'Anders zijn'? Waarom wel/niet?
  • Op welke manier reageren de 2 leiders op de het anders zijn (beperking) van de kinderen in een rolstoel
  • Hoe zou jij reageren als je die mensen zou tegenkomen? Waarom?
  • Zou jij ook met deze kinderen willen spelen? Waarom wel/niet?
  • Zou jij deze mensen willen ontmoeten of uitsluiten?

Filmpje 6: Rode Neuzendag 2016 - Een beetje anders (Niels & Wiels)

  • Wat heb je gezien?
  • Wat heb je gevoeld?
  • Wat heeft jou geraakt?
  • Welk woord/zin spreekt jou het meest aan? Waarom?
  • Past dit lied bij ons thema van 'Anders zijn'? Waarom wel/niet?
  • Hoe reageer jij als vrienden jou nodig hebben? Hoe ga jij om met het verdriet/problemen van je vrienden?
  • Hoe zou jij reageren als je die mensen zou tegenkomen? Waarom?
  • Zou jij deze mensen willen ontmoeten of uitsluiten?

Impuls 4: Gedicht 'Zo mooi anders' - Hans Andreus

uit 'Vertel hoeveel ik van je hou', 1998
  • Wat heb je gehoord?
  • Wat heb je gevoeld?
  • Wat heeft jou geraakt?
  • Kan je met je eigen woorden uitleggen wat dit gedicht zou kunnen betekenen?
  • Kan je een voorbeeld geven uit je eigen omgeving.
  • Kan je 'het anders zijn' van iemand mooi noemen? Waarom wel/niet?
  • Waarom wordt er vaak gelachen over het anders zijn van anderen?
  • Doe jij dat ook? Waarom wel/niet?
  • Ben jij al eens uitgelachen omwille van je anders zijn?
  • Heb jij al eens iemand uitgelachen omwille van zijn/haar anders zijn? Waarom?

Afsluiting: Even bezinnen - Anders zijn is best leuk

  • We zitten samen in een kring.
  • Ik geef een kaarsje in een vuurvast potje door.
  • Wie het kaarsje vasthoudt, mag zeggen wat hij/zij wil onthouden uit deze les.
  • Wie liever niets zegt, geeft het kaarsje gewoon door.
  • BELLETJE:

Adem rustig in en uit. Zeg voor jezelf de zin 'Anders zijn is best leuk'!

Denk na over wat die zin voor jou betekent terwijl je tot rust komt.

Telkens wanneer je gedachten afdwalen, herhaal je de zin.

  • Na 1 minuut: BELLETJE
  • Telkens als ik met mijn hoofd knik, mag je de zin 'Anders is best leuk!' zeggen.

Wat is het fijn als er zo veel verschillen zijn.

Anders zijn is best leuk!

Het geeft kleur. Het brengt wat leven.

Anders zijn is best leuk!

Wat een rijkdom, al die mensen, al die dieren, al die planten die allemaal anders zijn.

Anders zijn is best leuk!

Anders zijn is best leuk!

LES 1: Allemaal anders en toch gelijk!

Impuls 1: Praatkaartjes 'Wie ben ik'

Voorbereiding

  • Groepjes van 4
  • Zoek een rustig plekje waar je met elkaar in gesprek kunt gaan en waar je weinig hinder hebt van de andere groepjes.
  • Elk groepslid krijgt een set van 4 kaartjes. De kleur van die kaartjes, is per groepslid anders.
  • Elke groep krijgt ook een pakketje kaartjes met daarop stellingen, vragen, woorden en/of beweringen ... die het gesprek binnen elke groep op gang moeten brengen. De kaartjes worden goed door elkaar geschud en het pakketje wordt in het midden van de groep gelegd.

Impuls 1: Praatkaartjes 'Wie ben ik'

Werkwijze

  • Het bovenste kaartje wordt van het stapeltje genomen en hardop voorgelezen.
  • Degene die hierover iets kan/wil vertellen, legt een gekleurd kaartje (van zijn/haar setje) in het midden en mag kort iets vertellen.
  • Ben je klaar, dan kan een iemand anders aanvullen of zijn/haar verhaal vertellen door ook een gekleurd kaartje in het midden te leggen en zo het woord te nemen.
  • Wil niemand nog iets vertellen dan wordt er een nieuw kaartje van het pakketje genomen en hardop voorgelezen.
  • Op deze manier kunnen allerlei stellingen, vragen, woorden, beweringen ... aan bod komen, tot alle gekleurde kaartjes van de setjes op zijn.
  • Zijn de gekleurde kaartjes een groepslid op, dan mag deze niets meer vertellen en luistert hij/zij gewoon naar de rest van de groep. Denk dus na voor je jouw kaartjes inzet.

Impuls 2: Dagdromen op meditatieve muziek

'Rêve éveillé' of wel het 'dagdromen' is een meditatievorm waarbij je beelden bij jezelf oproept alsof je droomt, terwijl je toch wakker bent.

De meditatie

Ga comfortabel in een kring zitten of liggen.

Gesprek

  • Wie wil er over zijn droomwereld vertellen?
  • Lijkt die droomwereld op onze wereld? Waarom wel/niet?
  • Vind je het fijn als iedereen hetzelfde is of vind je het leuker als mensen anders zijn?
  • Wanneer vind jij iemand 'anders'?
  • Is het erg als iemand 'anders' is dan jij?
  • Is het erg als jij 'anders' bent dan de anderen?
  • Kijk eens rond in de klas: op welke manier zijn jouw klasgenoten anders dan jou?
  • Wil anders zijn zeggen, dat jij niet evenveel waard bent?
  • Ken jij nog mensen die anders zijn? Waarom zijn ze anders?
  • Kan je mensen indelen in 'goede' en 'slechte' mensen? Waarom wel/niet?
  • Wanneer noem je iemand 'slecht'?
  • Kan iemand die slechte dingen doet (bv. crimineel, Poetin, ...) ook goede dingen doen?
  • ...

Impuls 3: Bingospel

Voorbereiding

  • Iedereen krijgt het bingospel.
  • We lezen samen wat in de vakjes staat.
  • Zet een kruisje bij de dingen die je leuk vindt
  • Zet nu een nul in de vakjes met dingen die je niet leuk vindt.
  • Niet ieder vakje moet ingevuld worden. Je hebt ook de ruimte om zelf iets te tekenen of te schrijven.
  • Vorm een binnen- en een buitenkring (kleine klasgroep: 2 rijen tegenover elkaar).

Bingospel

OPDRACHT 1: 

Kijk met de partner wat je deelt. Wat vinden jullie allebei leuk?

  • Na een tijdje doorschuiven, zodat je tegenover een nieuwe partner komt te zitten. Dit wordt een paar keer herhaald.

OPDRACHT 2: 

Kijk met de partner waarin je verschilt. Wat vindt de ene leuk en de ander niet?

  • Ga opnieuw tegenover de partner zitten bij wie je begonnen bent.
  • Dezelfde werkwijze als opdracht 1.

Gesprek:

  • Heb je veel dingen ontdekt die je deelt met anderen?
  • Heb je veel dingen ontdekt die verschillend zijn van anderen?
  • Heb je iemand ontdekt die precies hetzelfde was als jij?
  • Heb je iemand ontdekt met wie jij niets deelde?
  • Is er iets wat je verrast heeft?
  • Welk gevoel heb je wanneer je naar je blad kijkt?

BESLUIT:

Jullie zijn allemaal uniek. Iedereen deelt wel iets met de anderen. Maar iedereen verschilt ook van de anderen.


Impuls 4: Lied -'Anders anders' - Herman van Veen

  • Wat heb je gehoord/gezien?
  • Wat heb je gevoeld?
  • Wat heeft jou geraakt?
  • Past dit lied bij de les van vandaag? Waarom wel/niet?

Afsluiter: Meditatie - Anders en toch gelijk

De meditatie

  • Ga allemaal in een kring zitten

Themaliedjes

1. Iedereen is anders - Marcel en Lydia Zimmer

Een geweldige meezinger over anders zijn: niet 1 maar zelfs 4 filmpjes van deze kaskraker!


2. Iedereen is anders - Rikki en zijn vriendjes

Dezelfde titel, maar een ander lied! Zingen jullie mee met Rikki en zijn vriendjes?

3. Iedereen is anders - Switch lied 4

De titel is populair! Zo kan je zeker niet vergeten dat iedereen anders is!

4. Iedereen Is Anders - Dj G-SPOT aka Meester Gerd

Ook meester Gerd maakte voor een schoolfeest dit leuke lied en clipje over anders zijn.

5. Je mag er zijn - Herman Boon

Dit liedje kennen jullie zeker en vast. Zing maar lekker mee!

6. We hebben allemaal wat - Elly & Rikkert

Niemand is perfect. Gelukkig maar! We hebben allemaal wat!

7. Kom erbij - Kinderen voor Kinderen

Ook Kinderen voor Kinderen zingt over anders zijn.

8. Kom erbij - Eigen-wijs Digitaal

Kom erbij, dan gaan we samen zingen. Samen is namelijk alles leuker! 

9. Kom erbij - Jeroen Schipper

Het 123ZING Kinderboekenweeklied 2018 'Kom Erbij' is een vrolijk lied om mét en vóór je vrienden te zingen. Wij sluiten niemand buiten, wij sluiten niemand uit! 

10. Jij bent goed zoals je bent - Kinderen voor Kinderen

Dit lied zou iedereen moeten kennen: je bent goed zoals je bent!

11. Een plek op deze aarde - Hans Zimmer

Iedereen heeft zijn eigen plek op deze aarde, wie je ook bent!

12. Hokjes, vakjes -Elly & Rikkert

We stoppen anderen in hokjes en vakjes als ze anders zijn dan wij. Dat kan anders!